Impuls Controle - Zelfbeheersing voor hond en eigenaar

Impuls Controle ?! 

Ik reis alweer een tijdje door het land met de workshop Impuls Controle en nog steeds kom ik mensen tegen voor wie dit onderwerp nieuw en verrassend is. Vandaar dat deze blog gaat over datgene waar ik zo ontzettend veel mensen al mee heb mogen verblijden. Nieuwe inzichten in een andere manier van trainen, samenwerken en omgaan met je hond.

Zelfbeheersing is een hot item. Het heeft niets te maken met een kunstje uitvoeren. Zelfbeheersing begint bij jezelf! Mensen ervaren en gaan nadenken en dat is nou juist ook de bedoeling. Dat je gaat nadenken over wat je nu eigenlijk doet, verwacht en ziet.

Ik zeg ook altijd: als de eigenaar zich niet kan beheersen, hoe kan deze het dan van de hond verwachten? Als de eigenaar tijdens de opvoeding of training leert kijken naar de hond en gaat nadenken over wat hij van zijn hond vraagt, dan kunnen er al veel successen worden behaald.

 

Aan het begin van een workshop Impuls Controle start ik met de mededeling dat de eigenaar gaat leren, omdat de hond het al kan. Dat is de eerste eyeopener. Daarna vraag ik om tijdens de workshop te voelen wat het persoonlijk met je doet om anders om te gaan met training. Dat is de tweede eyeopener. En dan nog is het voor velen, die nog in de ‘oude denkwijze’ zitten, lastig te bevatten. Het is wel heel erg mooi om te zien welke emoties het soms bij de eigenaren oproept als ze vanuit rust met hun hond aan het werk zijn. De doos tissues komt nog wel eens van pas. Het besef over wat we eigenlijk allemaal vragen van onze honden, hoe druk we zelf zijn en dat dit een wisselwerking heeft.

We vragen soms best wel veel van een hond. Hij moet beheerst zijn, rustig in het hoofd, lief voor kinderen, goed presteren tijdens een sport, thuis een gezellige huisgenoot zijn, wandelen aan de ontspannen lijn, rustig begroeten, los kunnen lopen, met alle honden vriendjes zijn, het wild, de auto’s en fietsers met rust laten, etc.

Als ik dit zo opsom, dan denk ik even hoe dat zou zijn als iemand dit van mij zou verlangen. We spreken wel over een levend wezen met gevoel en emoties. Het is geen robot met een aan/uit knopje erop, net zo min als wij mensen dat zijn. Dus voordat je van je hond verlangt om de rust zelve te zijn en zich te gedragen naar jouw normen en waarden, is het wellicht handig om eerst even de hand in eigen boezem te steken. 

Een hond die druk in zijn hoofd is, kan bijna geen informatie opnemen en leren. Bedenk zelf maar. Als je iets wil lezen of leren, dan neem je daar ook de tijd voor.

Wij vragen voor ons vaak logisch gedrag van een hond. Bijvoorbeeld eerst zitten voordat de voerbak de grond raakt of rustig in de auto blijven zitten voordat hij de auto uitspringt, laten wachten bij de deur. Het zijn voor ons vaak van die ‘logische’ dingen die we vragen, maar voor de hond is dit echt een opgave en leerproces. En daarbij willen wij mensen vaak veel te snel en vragen we vaak veel te veel van de hond.

Dit levert dan weer verwarring en stress op, de hond doet het niet of niet goed genoeg en we vervallen weer in ons oude patroon terug. Als de hond heeft geleerd bij de voordeur te zitten, betekent het nog niet dat hij weet bij alle deuren te gaan zitten. Je zult dus moeten blijven oefenen en herhalen tot het muntje valt en de hond denkt: oooohhh het is overal zo!

Hetzelfde geldt voor het geven van commando’s. Als de hond na één keer een ‘zit’ vragen het gedrag niet uitvoert, probeer dan eens na te gaan waarom deze dat niet doet. Zijn er teveel prikkels om zich heen? Is het commando niet voldoende aangeleerd? Is de situatie te spannend, voelt hij zich niet veilig?
Als je goed omgaat met zelfbeheersing van jezelf en je hond en het op de juiste manier aanbiedt, dan investeer je eerst veel tijd, maar heb je er zoveel langer plezier van. En als je de bedoeling snapt, dan weet je ook dat dit geen aangeleerde trucjes zijn, maar een andere manier van leven en leren.

Er wordt geen gedrag uitgelokt met voer tijdens de Impuls Controle. Dus omkopen is in deze niet de bedoeling. De hond denkt zelf na en laat gedrag zien, voordat er een voertje als beloning volgt. Vindt je hond spel bijvoorbeeld een belangrijkere beloning dan voer, dan kan daarmee ook worden gewerkt. En eigenlijk is het ook logisch om te belonen, want het gedrag dat beloond wordt, zal vaker worden herhaald.

Het fijne van deze methode is dat je zowel met als zonder clicker kunt werken. Dus iedereen kan dezelfde resultaten behalen en het kan overal worden toegepast.

Doordat de motivatie veranderd wordt, kan er in veel gevallen ook nog zonder commando worden gewerkt. De hond kiest zelf voor het door jou gewenste gedrag. En hiermee wordt dus ook zelfbeheersing gevraagd van de eigenaar. Niks zeggen is soms best lastig.

Het komt nogal eens voor dat mensen met een ‘over the top’ hond door middel van een paar simpele oefeningetjes het gedrag willen ombuigen. Zo werkt het echter niet. Er zal dus wel degelijk iets moeten veranderen in het gedrag van de eigenaar om het gewenste gedrag van de hond te kunnen vragen.

Het is een proces en een andere manier van denken. Je kunt een hyperactief kind ook niet vragen om door middel van een paar simpele oefeningetjes rustig te worden en voortaan alles maar vanuit rust te doen. Het moet de hond dus meer op gaan leveren om vanuit rust te gaan werken, pas dan kan er ombuiging plaatsvinden. Als je start met training vanuit zelfbeheersing en toch elke week de hond een trainingsveld of wedstrijd laat bezoeken, waar hij door het dak schiet van opwinding, dan heeft het dus niet zoveel zin. En ik zeg zeker niet dat je niets meer moet doen met je hond, maar je kunt het probleem pas aanpakken als je de onderliggende oorzaken behandelt. Anders ben je bezig met symptoombestrijding, in plaats van oplossen van het probleem zelf.

Vergeet niet dat vertrouwen in de eigenaar een hele belangrijke is. Als de hond vertrouwen heeft in de eigenaar, zal hij eerder met je willen samenwerken. Een hond met onvoorwaardelijk vertrouwen in de eigenaar die weet dat hij het niet allemaal zelf op hoeft te lossen en dat hij geholpen wordt in zijn beslissingen zal uiteindelijk rustiger worden.

Vroeger werden er kinderen in het diepe bad gegooid en geroepen, ga maar zwemmen. Tegenwoordig begeleiden we ze ook stapje voor stapje in hun leerproces. Waarom dan niet bij de hond. Stapje voor stapje helpen in een leerproces bouwt een band op en schept vertrouwen. Je staat er niet alleen voor. De meeste mensen willen toch een leuke gezellige hond in huis.

De opvoeding en de training gaan bij Impuls Controle vanuit rust. Focus en zelfbeheersing zijn hierin de kernwoorden. Als de hond focust op het baasje, kan ongewenst gedrag worden voorkomen en kunnen allerlei oefeningen en commando’s eenvoudiger worden aangeleerd.

Nogmaals, er wordt ook nogal wat van de eigenaar gevraagd en dat past bij je of dat past niet bij je. Ervaar eens dat het vooral heel erg leuk is voor jezelf en voor je hond om op deze manier samen te werken. En past het niet bij je, dan ben je in ieder geval een ervaring rijker.

Nadat deze methode op mijn hondenschool is ingezet, is er duidelijk een positieve wending gekomen in de samenwerking tussen baasjes en honden. Mensen staan lachend op het veld en lopen stralend de les uit. Sommige cursisten komen elke week voor een “Zen” momentje naar de training, zodat ze de rest van de week weer verder kunnen. Je hebt er samen een hondenleven lang plezier van.

Liesbeth Hogendoorn